piątek, 22 sierpnia 2025

Narodowe Czytanie 2025 - Jan Kochanowski




 Jan Kochanowski 5,44 min.

Muzeum w Czarnolesie | Virtual tour generated by Panotour (muzeumkochanowski.pl)



Utwory

Fraszki

(Księgi pierwsze)

O żywocie ludzkim (Fraszki to wszystko)

Fraszki to wszystko, cokolwiek myślimy,

Fraszki to wszystko, cokolwiek czynimy;

Nie masz na świecie żadnej pewnej rzeczy,

Prózno tu człowiek ma co mieć na pieczy.

Zacność, uroda, moc, pieniądze, sława,

Wszytko to minie jako polna trawa;

Naśmiawszy się nam i naszym porządkom,

Wemkną nas w mieszek, jako czynią łątkom.

 https://poezja.org/wz/Jan_Kochanowski/2681/Fraszki_pierwsze_O_zywocie_ludzkim_Fraszki_to_wszystko

(Fraszki pierwsze) O żywocie ludzkim (Fraszki to wszystko) – Jan Kochanowski – poezja.org


(Księgi trzecie) Na dom w Czarnolesie

Panie, to moja praca, a zdarzenie Twoje;

Raczyż błogosławieństwo dać do końca swoje!

Inszy niechaj pałace marmorowe mają

I szczerym złotogłowem ściany obijają,

Ja, Panie, niechaj mieszkam w tym gnieździe ojczystym,

A Ty mnie zdrowiem opatrz i sumnieniem czystym,

Pożywieniem uczciwym, ludzką życzliwością,

Obyczajami znośnymi, nieprzykrą starością. 

źródło:

 https://poezja.org/wz/Jan_Kochanowski/2696/Ksiegi_trzecie_Na_dom_w_Czarnolesie

(Księgi trzecie) Na dom w Czarnolesie – Jan Kochanowski – poezja.org


(Księgi wtóre) Na lipę

Gościu, siądź pod mym liściem, a odpoczni sobie!

Nie dójdzie cię tu słońce, przyrzekam ja tobie,

Choć się nawysszej wzbije, a proste promienie

Ściągną pod swoje drzewa rozstrzelane cienie.

Tu zawżdy chłodne wiatry z pola zawiewają,

Tu słowicy, tu szpacy wdzięcznie narzekają.

Z mego wonnego kwiatu pracowite pszczoł

Biorą miód, który potym szlachci pańskie stoły.

A ja swym cichym szeptem sprawić umiem snadnie,

Że człowiekowi łacno słodki sen przypadnie.

Jabłek wprawdzie nie rodzę, lecz mię pan tak kładzie

Jako szczep napłodniejszy w hesperyskim sadzie. 

źródło: https://poezja.org/wz/Jan_Kochanowski/28050/Ksiegi_wtore_Na_lipe

(Księgi wtóre) Na lipę – Jan Kochanowski – poezja.org


(Księgi Trzecie) Na zdrowie

Ślachetne zdrowie

Nikt się nie dowie,

Jako smakujesz,

Aż się zepsujesz.

Tam człowiek prawie

Widzi na jawie

I sam to powie,

Że nic nad zdrowie

Ani lepszego,

Ani droższego;

Bo dobre kamienie,

Także wiek młody

I dar urody,

Mieśca wysokie,

Władze szerokie,

Dobre są, ale -

Gdy zdrowie cale.

Gdzie nie masz siły,

I świat niemiły.

Klinocie drogi,

Mój dom ubogi

Oddany tobie

Ulubuj sobie!


 źródło: https://poezja.org/wz/Jan_Kochanowski/9646/Ksiegi_Trzecie_Na_zdrowie

(Księgi Trzecie) Na zdrowie – Jan Kochanowski – poezja.org


Pieśni

Księgi pierwsze - Pieśń II


Serce roście patrząc na te czasy!

Mało przed tym gołe były lasy,

Śnieg na ziemi wysszej łokcia leżał,

A po rzekach wóz nacięższy zbieżał.


Teraz drzewa liście na się wzięły,

Polne łąki pięknie zakwitnęły;

Lody zeszły, a po czystej wodzie

Idą statki i ciosane łodzie.


Teraz prawie świat się wszystek śmieje,

Zboża wstały, wiatr zachodny wieje;

Ptacy sobie gniazda omyślają,

A przede dniem śpiewać poczynają.


Ale to grunt wesela prawego,

Kiedy człowiek sumnienia całego

Ani czuje w sercu żadnej wady,

Przeczby się miał wstydać swojej rady.


Temu wina nie trzeba przylewać

Ani grać na lutni, ani śpiewać;

Będzie wesół, byś chciał, i o wodzie,

Bo się czuje prawie na swobodzie.


Ale kogo gryzie mól zakryty,

Nie idzie mu w smak obiad obfity;

Żadna go pieśń, żadny głos nie ruszy,

Wszystko idzie na wiatr mimo uszy.


Dobra myśli, której nie przywabi,

Choć kto ściany drogo ujedwabi,

Nie gardź moim chłodnikiem chruścianym;

A bądź ze mną, z trzeźwym i z pijanym!


 źródło: https://poezja.org/wz/Jan_Kochanowski/2699/Ksiegi_pierwsze_Piesn_II

Księgi pierwsze - Pieśń II – Jan Kochanowski – poezja.org


Treny


Tren VIII (Wielkieś mi uczyniła pustki w domu moim...)


Wielkieś mi uczyniła pustki w domu moim,

Moja droga Orszulo, tym zniknieniem swoim!

Pełno nas, a jakoby nikogo nie było:

Jedną maluczką duszą tak wiele ubyło.

Tyś za wszytki mówiła, za wszytki śpiewała,

Wszytkiś w domu kąciki zawżdy pobiegała.

Nie dopuściłaś nigdy matce się frasować

Ani ojcu myśleniem zbytnim głowy psować,

To tego, to owego wdzięcznie obłapiając

I onym swym uciesznym śmiechem zabawiając.

Teraz wszytko umilkło, szczere pustki w domu,

Nie masz zabawki, nie masz rozśmiać się nikomu.

Z każdego kąta żałość człowieka ujmuje,

A serce swej pociechy darmo upatruje. 


źródło: https://poezja.org/wz/Jan_Kochanowski/23047/Tren_VIII_Wielkies_mi_uczynila_pustki_w_domu_moim

Tren VIII (Wielkieś mi uczyniła pustki w domu moim...) – Jan Kochanowski – poezja.org



Galeria wideo (muzeumkochanowski.pl)

24 ciekawostki o Janie Kochanowskim | Ciekawostki




File:Jan Kochanowski.png - Wikimedia Commons

niedziela, 18 maja 2025

Bolesław Prus - 113. rocznica śmierci

 Ciekawostki o Bolesławie Prusie - część 1 - YouTube

Ciekawostki o Bolesławie Prusie - część 2 - YouTube

Bolesław PRUS - życiorys, biografia - YouTube

O Muzeum Bolesława Prusa - Strona Muzeum Narodowego w Lublinie (zamek-lublin.pl)

Święty Jan Paweł II - mały Lolek

 Biblioteka Szkoły Podstawowej nr 53 w Częstochowie: O czytaniu, książkach i bibliotece... (bibliotekasp53.blogspot.com)

Lekcje w bibliotece: "Lolek. Opowiadania o dzieciństwie Karola Wojtyły" - nasza lektura

Cytaty, zadania o książkach


 Powiedzenia na co dzień. (learningapps.org)

Cytaty (learningapps.org)

Cytaty cz. 2 (learningapps.org)

Człowiek-książka (learningapps.org)

Jaka to książka? Cytaty. Klasy 1 - 3 (learningapps.org)


Biblioteka Szkoły Podstawowej nr 53 w Częstochowie: Bohaterowie książek (bibliotekasp53.blogspot.com)

Biblioteka Szkoły Podstawowej nr 53 w Częstochowie: "Mikołajek" (bibliotekasp53.blogspot.com)

Biblioteka Szkoły Podstawowej nr 53 w Częstochowie: Książki, które znasz (bibliotekasp53.blogspot.com)

Biblioteka Szkoły Podstawowej nr 53 w Częstochowie: Dla niegrzecznych dzieci (bibliotekasp53.blogspot.com)

Halina Poświatowska - materiały do zajęć

 Lekcje w bibliotece: Nasza poetka - Halina Poświatowska

Dom Poezji – Muzeum Haliny Poświatowskiej – Dom Poezji – Muzeum Haliny Poświatowskiej (muzeumczestochowa.pl)